. با توجه به عبارت (إِلاَّ مَن شَآءَ اللَّه) كه در آيات فوق گذشت متوجه مى شويم كه گروهى، از نفخ، مستثنا بوده، در امنيت كامل به سر مى برند. در اين كه اين گروه چه كسانى هستند؟ در بين مفسران گفت و گو است.

با توجه به روايات وارده در اين باره، قدر مسلم اين است كه جمعى از فرشتگان بزرگ خدا هم چون جبرئيل و ميكائيل و اسرافيل و عزرائيل در زمره اين گروهند. البته از ذيل بعضى از همين روايات به خوبى استفاده مى شود كه اين گروه باقى مانده نيز سرانجام مى ميرند; به گونه اى كه در سراسر عالم هستى موجودى زنده، جز خداى متعال «حى لا يموت» نخواهد بود.[4] آن گاه خداوند متعال مى فرمايد: (لِمَنِ الْمُلْكِ)امروز فرمانروايى از آنِ كيست؟ و خودش در پاسخ مى فرمايد: (لِلّهِ الْواحِدِ الْقَهّارِ)[5]براى خداوند يكتاى قهّار است.

رخدادهاى قيامت:

بعد از پايان يافتن مرحله رستاخيز (ويرانى جهان) مرحله دوم آغاز مى شود و براى رسيدگى به اعمال انسان ها كه همه در پرونده اعمال آنها ثبت شده، دادگاه عدل خداوند تشكيل و به تمام آنها رسيدگى مى شود. خداوند در اين باره مى فرمايد: (وَ جَآءَ رَبُّكَ وَ المَلَكُ صَفًّا صَفًّا)[6]; و ]فرمان[ پروردگارت و فرشتگان صف در صف حاضر شوند. و اطراف حاضران در محشر را مى گيرند و آماده اجراى فرمان حقند.[7]    در قيامت، بازپرسى همگانى و عمومى است و حتى از پيامبران خدا نيز سؤال مى شود.[8]

در صحراى محشر، گواهانى نيز عليه انسان ها اقامه شكايت و شهادت مى كنند; از جمله: خداوند متعال[9]، پيامبران و اوصياى الهى[10]، اعضا و جوارح انسان; مانند دست، پا، پوست تن و... .[11]، فرشتگان[12]، زمينى كه انسان روى آن زندگى كرده و اطاعت و گناه از او سر زده است.[13] و سرانجام زمانى كه اعمال در آن انجام مى شود.[14]

سخن درباره قيامت و اوصاف و خصوصيات آن بسيار است كه در اين نوشتار كوتاه نمى گنجد.[15]

خداوند متعال مى فرمايد: (يَسْـَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْسَـئـهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ رَبِّى لاَ يُجَلِّيهَا لِوَقْتِهَآ إِلاَّ هُوَ ثَقُلَتْ فِى السَّمَـوَ تِ وَالأَْرْضِ لاَ تَأْتِيكُمْ إِلاَّ بَغْتَةً يَسْـَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِىٌّ عَنْهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ اللَّهِ وَلَـكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ)[16]; از تو درباره قيامت مى پرسند ]كه[ وقوع آن چه وقت است؟ بگو: «علم آن، تنها نزد پروردگار من است. جز او ]هيچ كس [آن را به موقع خود آشكار نمى گرداند. ]اين حادثه[ بر آسمان ها و زمين گران است، جز ناگهان به شما نمى رسد» ]باز[ از تو مى پرسند گويا تو از ]زمان وقوع[ آن آگاهى بگو: «علم آن، تنها نزد خداست»، ولى بيشتر مردم نمى دانند.

همان گونه كه از آيه مذكور برمى آيد، زمان و موقع دقيق برپايى روز قيامت را كسى جز خداوند متعال نمى داند و عدم آگاهى از وقوع رستاخيز به ضميمه ناگهانى بودن و با توجه به عظمت ابعاد آن سبب مى شود، كه هيچ گاه مردم، قيامت را دور ندانند و همواره در انتظار آن باشند، به اين ترتيب خود را براى نجات در آن آماده سازند و اين عدم آگاهى، اثر مثبت و روشنى در تربيت نفوس و توجه آنها به مسئوليت ها و پرهيز از گناه خواهد داشت.[17]

لذا خداوند متعال، مى فرمايد: (وَ مَا يُدْرِيكَ لَعَلَّ السَّاعَةَ تَكُونُ قَرِيبًا)[18]; چه مى دانى شايد قيامت نزديك باشد. بنابراين براى استقبال قيامت بايد هميشه آماده بود.

علت ديگرِ ندانستنِ زمان قيامت اين است كه اگر مشخص مى بود، افرادى كه در آستانه قيامت متولد مى شوند اضطرابى دارند كه با جاى امتحان بودن دنيا مناسبت نداشت.

[1]. نمل، آيه 87.

[2]. زمر، آيه 68.

[3] . بحارالانوار، ج 6 ، ص 324.

[4]. ر.ك: جعفر سبحانى، منشور جاويد، ج 9، ص 267ـ279; تفسير نمونه، ج 19، ص 534ـ542; على بن ابراهيم قمى، تفسير قمى، ج 2; عبد على عروسى حويزى، نورالثقلين، ج 4، ص 503، ح 119; بحارالانوار، ج 6، ص 329; الميزان، ج 17، ص 466.

[5]. ر.ك: بحارالانوار، ج 6، ص 326.

[6]. فجر، آيه 22.

[7]. طبرسى، مجمع البيان، ج 10، ص 741.

[8]. اعراف، آيه 6.

[9]. يونس، آيه 61.

[10]. نساء، آيه 41.

[11]. نور، آيه 24; فصلت، آيه 21.

[12]. ق، آيه 21.

[13]. زلزال، آيه 4.

[14]. جهت اطلاع بيشتر ر.ك: تفسير نمونه، ج 26، ص 170 ـ 176 و 225 و 470.

[15]. ر.ك: عبدالحسين دستغيب، معاد; محسن قرائتى، معاد.

[16]. اعراف، آيه 187.

[17]. براى آگاهى بيشتر ر.ك: تفسير نمونه، ج 7، ص 42 ـ 43; ج 25، ص 287 ـ 294; ج 26، ص 170 ـ 200.

[18]. احزاب، آيه 63.

منبع : کتاب پاسخ به پرسش هاى قرآنى وابسته به «مركز فرهنگ و معارف قرآن» از زير مجموعه هاى دفتر تبليغات اسلامى  حوزه علمیه قم

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: